Stress heeft door de loop van de jaren een behoorlijk slechte reputatie gekregen. Maar dit is niet geheel terecht. Op de korte termijn zitten er behoorlijk wat voordelen aan de fysieke reactie die stress is in je lichaam. Een daarvan is dat het je lichaam voorziet van energie om in beweging te komen.
Een andere is dat je concentratie er tijdelijk aanzienlijk door vooruitgaat. Aangezien de aandachtsspan van mensen door het internet alsmaar korter wordt, kunnen velen van ons een beetje stress dus prima gebruiken.
Wat is stress?
Stress is de automatische reactie van je lichaam op het opmerken van een bedreiging. Door de productie van adrenaline begint je hart sneller te kloppen, je ademhaling gaat sneller, extra bloed gaat richting je ledematen zodat je fysiek kan presteren etc. Je komt in een staat van hoge alertheid.
Stress was essentieel tijdens onze evolutie, aangezien je destijds omgeven was door dieren en omstandigheden die je leven bedreigden. Het voorzag je lichaam kort van een boost in energie, zodat je kon vluchten of vechten. De welbekende fight-or-flight response.
Problemen ontstaan alleen wanneer je chronische stress ervaart. Daarbij zit je continu in die staat van hoge alertheid, waarbij er minder bloed stroomt naar de organen die je lichaam opbouwen en repareren. Hierdoor kunnen op lange termijn allerlei gezondheidsproblemen ontstaan.
Door dit effect is er een beeld van stress ontstaan dat het ontzettend schadelijk is en dat het beter geheel voorkomen kan worden. Maar korte termijn stress is iets wat juist ontzettend waardevol kan zijn. Bij fysieke activiteiten, maar ook bij mentale. Met name op het gebied van je focus.
Verbetert stress je concentratie?
De hoge alertheid die je ervaart tijdens stress kan je in je voordeel gebruiken. Je ervaart meer energie door alle fysieke reacties die in je lichaam plaatsvinden. Maar de adrenaline in je brein voorziet je ook van een intense focus.
Wanneer je in de evolutie ineens een grizzley-beer tegen het lijf liep, ging al je aandacht ineens van het ene op het andere moment daarnaartoe. Op zo’n moment was de beer even het enige dat van belang was. Als je met je gedachten nog gedeeltelijk bij die aantrekkelijke holbewoonster zat, was je er geweest.
Je ontwikkelt door de adrenaline in je hersenen daarom een tunnelvisie. In dit geval op de bedreiging zelf. Hyperfocus. Tegenwoordig lopen we alleen niet meer zo vaak gevaarlijke wilde dieren tegen het lijf, maar ervaren we wel veel psychologische bedreigingen.
De mogelijkheid op het niet halen van een tentamen, slecht nieuws dat je binnen krijgt van de dokter, het zien dat je social media post weinig likes heeft gekregen, etc. Dit soort psychologische bedreigingen zijn voor ons lichaam niet anders dan een fysieke bedreiging. Ze veroorzaken beiden acute stress.
En deze stress zorgt ervoor dat je beter kunt focussen. Dit verklaart ook waarom mensen zich de dagen vlak voor een deadline of tentamen veel beter kunnen concentreren. De stress als gevolg van de psychologische druk van de naderende deadline maakt het makkelijker.
Te veel stress in de vorm van adrenaline in één keer is echter ook weer niet gunstig. Het schakelt bepaalde delen van je hersenen uit, waardoor je minder helder kunt nadenken. Stress komt je focus dus tot een bepaald punt ten goede.
Gebruik deze info als je je verveelt tijdens het studeren in je voordeel door je taken uitdagender te maken. Stel bijvoorbeeld harde deadlines in voor jezelf, lees een fractie sneller tijdens het studeren of kijk een video op hogere snelheid.