Steeds meer jongeren ervaren tegenwoordig problemen met slapen. Ze hebben moeite om in slaap te vallen of slapen consistent niet goed genoeg. Gelukkig kunnen we hiervoor makkelijk een bad guy aanwijzen. Technologie, in het bijzonder de smartphone.
In dit artikel beschrijf ik de manieren waarop je smartphone je slaap kan verpesten. En geef ik een simpele tip om met je slaapproblemen af te rekenen.
Schermen en melatonine
Rond bedtijd begint een onderdeel van je hersenen, de pijnappelklier, een hormoon te produceren dat je een slaperig gevoel geeft. Hoe meer er van dit hormoon, melatonine, in je bloed zit, hoe vermoeider je je voelt en hoe makkelijker je vervolgens in slaap valt.
In een optimaal scenario piekt de hoeveelheid melatonine dus rond de tijd waarop je naar bed gaat. Maar in de realiteit gebeurt dit vrijwel nooit bij jongeren. En dat heeft alles te maken met het zien van licht in de avond.
Door licht binnen te krijgen in je ogen wordt de productie van melatonine namelijk geblokkeerd. Licht is voor je hersenen het signaal dat het op dit moment dag is. Dus, nog geen bedtijd. Pas wanneer het donker is kan de productie van melatonine op gang komen.
Dit mechanisme kwam ons in de evolutie uitstekend van pas. We bleven hierdoor zonder moeite wakker totdat het nacht werd. Maar nu is het ons regelmatig tot last doordat we de gehele dag een hoop kunstmatig licht binnen krijgen. Daardoor lijkt het voor ons brein ook ’s avonds of ’s nachts nog alsof het dag is.
Naast felle lampen zijn de grootste barrières voor melatonine-productie de schermen van onze digitale apparaten. Door continu naar je scherm te kijken kan je melatonine niet op niveau komen. Daarom voel je je nog totaal niet moe op het moment dat je in bed stapt. En is het niet gek dat je lang wakker ligt.
Pas als je in bed stapt stijgt de hoeveelheid melatonine in je bloed wel, waardoor je na verloop van tijd WEL in slaap kan vallen. Het duurt daarom veel langer dan nodig is. Maar dit is niet de enige manier waarop technologie fuckt met je slaap.
Chaos in je hoofd
De dingen die we doen op onze telefoon zijn vaak stimulerende zaken. Onze hersenen zitten door de dynamische online wereld in een continue staat van alertheid. We treffen voortdurend nieuwe info aan in de vorm van video’s, artikelen of andere posts en we staan in connectie met alles en iedereen.
Die alertheid wordt veroorzaakt door adrenaline, en deze wordt versterkt door negatieve emoties. En die ontstaan regelmatig op je smartphone: Denk bijvoorbeeld aan het zien van een berichtje van een persoon die je niet mag, een e-mailtje van je baas, of een nieuwsbericht over een vermoord persoon.
Al deze zaken zorgen voor een toename van adrenaline in je brein. Het tegenovergestelde van wat je wilt als je zometeen gaat slapen. Je hebt vast wel eens gemerkt hoe ontzettend lastig het is om te slapen, als je hersenen nog op volle toeren draaien. Jezelf forceren om te kalmeren werkt niet.
Het is een stuk makkelijker om de oorzaak te bestrijden in plaats van het symptoom. En dat is het feit dat je vlak voor bed nog op je telefoon (of andere devices) hebt gezeten. Pak de oorzaak aan en de symptomen verdwijnen vanzelf.
Hiervoor valt voor veel jongeren winst te behalen, aangezien veel mensen hun telefoon checken vlak voordat ze gaan slapen. Nu snap je dat je daarmee iedere keer het risico loopt om te gaan piekeren ten koste van je slaap.
Oplossing
Er zijn dus twee verschillende oorzaken waardoor onze smartphone onze slaapkwaliteit kan verkloten. De eerste is door de productie van melatonine te blokkeren via het felle licht. De tweede is doordat het onze hersenen activeert, terwijl we deze juist willen kalmeren.
Twee oorzaken, een oplossing:
Bepaal voor jezelf een cut-off tijd, waarna je geen gebruik meer zal maken van je smartphone of andere apparaten. Zorg ervoor dat deze minstens een uur voor je gewenste bedtijd is. Wat kan helpen is om een dagelijkse wekker te zetten, die je eraan herinnert om te stoppen.
Probeer dit een week, en je zal een wereld van verschil merken.